Trận đánh cao điểm 935 hay căn cứ hỏa lực Ripcord – Battle of Fire Support Base Ripcord
Trận đánh cao điểm 935 nằm trên đồi 935 hay còn gọi là căn cứ hỏa lực Ripcord – Battle of Fire Support Base Ripcord là trận đánh cuối cùng dữ dội và kéo dài mà quân đội Mỹ giao tranh với quân Bắc Việt trên chiến trường Việt Nam
Vào năm 1969, tổng thống Richard Nixon ra lệnh bắt đầu rút quân Mỹ ra khỏi miền Nam Việt Nam. Điều này khiến quân số của quân Mỹ ngày càng giảm. Đơn vị duy nhất còn đầy đủ quân số là sư đoàn Nhảy Dù 101 với 3 lữ đoàn bao gồm lữ đoàn 3, lữ đoàn 506 và lữ đoàn 187
Để dành lại thế chủ động trên chiến trường, ngày 12 tháng 3 năm 1970, sư đoàn 101 Nhảy Dù đã lệnh cho lữ đoàn 3 dưới quyền của tướng Ben Harrison đổ bộ và xây dựng lại căn cứ hỏa Lực Ripcord ở khu vực thung lũng A Sầu ( thung lũng A Sau ) nằm trên đồi 935 hay còn gọi là cao điểm 935 vốn đã bị bỏ hoang trước đó nhằm yểm trợ cho cuộc hành quân Texas Star – Operation Texas Star sắp tới. Khu vực này chung quanh đều là đồi núi nên hoàn toàn phụ thuộc vào trực thăng để di chuyển quân đội. Đây cũng là khu vực trọng yếu của quân Giải Phóng với các tuyến đường mòn chằng chịt, đan xen trong khu vực thung lũng chạy dài từ biên giới Việt Lào được quân Giải Phóng sử dụng để vận chuyển lương thực, vũ khí, … thiết lập các kho tàng, huấn luyện binh sĩ, …
Căn cứ hỏa lực Ripcord được thiết lập trên 4 đỉnh đồi nhỏ chụm lại, án ngữ gần như toàn bộ thung lũng Asau phía dưới . Lực lượng phòng thủ chủ yếu bao gồm tiểu đoàn 2/506 TQLC. Được yểm trợ bởi 1 đại đội pháo 105mm, 1 đại đội cối 106,7mm . Ngoài ra còn có 1 số đơn vị được tăng phái để tham gia các cuộc lùng sục chung quanh.
Ngay sau khi quân Mỹ đến lập căn cứ và tung ra các cuộc lùng sục, truy tìm quân Giải Phóng, quân Bắc Việt cũng tập trung sư đoàn 304 và sư đoàn 324 để quyết tâm đánh bật căn cứ Ripcord. Sư đoàn 324 với quân số khoảng 25.000 quân sẽ chịu trách nhiệm mở trận đánh cao điểm 935 và tiêu diệt căn cứ này. Sư đoàn 304 sẽ án ngữ phía sau làm nhiệm vụ trừ bị và ngăn chận đường cứu viện trên bộ từ Phú Bài
Liên tục từ khi quân Mỹ tái thiết lập căn cứ Ripcord, quân Giải Phóng ngày ngày pháo kích vào căn cứ để ngăn chận các cuộc tiếp tế bằng trực thăng, đồng thời tung các cuộc tấn công trên bộ nhằm ngăn chận các cuộc lùng sục của quân đội Mỹ ở thung lũng A Sầu. 02h ngày 20 tháng 5, đại đội A /2/506 Mỹ bị tấn công dữ dội từ hướng Bắc, 7 phút sau, quân Giải Phóng tấn công thêm từ hướng Đông và hướng Tây, máy bay được gọi đến để thả pháo sáng và bắn yểm trợ. Các cuộc lùng sục sau đó phát hiện 5 thi thể quân Giải Phóng, 2 khẩu AK-47 và một súng B-41 . Quân Mỹ tổn thất 4 chết và 22 bị thương
Qua hôm sau, quân Mỹ tiếp tục tung các toán quân truy quét quân Giải Phóng. Trung đội 2 trinh sát bị tấn công, máy bay UH-1 và máy bay chỉ huy tiền phương FAC đã hướng dẫn các trực thăng Gunship Cobra được trang bị Rocket và súng minigun, tấn công chính xác vào hướng quân Bắc Việt và giết chết 35 người, phá hủy 2 xe tải
Các cuộc đấu súng ngày càng ác liệt hơn khi quân Mỹ tiến sâu vào khu vực thung lũng A Sầu. đáng kể nhất là ngày 18 tháng 6, chi đội D thuộc chi đoàn 2 Thiết Giáp thuộc sư đoàn 17 thiết kỵ lùng sục trong khu vực A Sau, đã tiêu diệt 26 quân Giải Phóng. Ngày 19 tiếp tục là tiêu diệt 9 quân Giải Phóng. Ngày 20 là 21 người .
Các đơn vị thiết giáp Mỹ kết hợp với bộ binh liên tục truy quét, tìm kiếm các kho tàng, phá hủy các hầm chứa, công sự chiến đấu, chiến hào, … của quân Giải Phóng. Chỉ trong khoảng thời gian từ ngày 17-25 tháng 6, quân Mỹ đã giết chết 69 quân Giải Phóng, bắt 2 tù binh, phá hủy 52 tấn gạo, thuốc men, 3 tấn muối, 10 thùng đồ hộp, nhiều vũ khí cộng đồng và cá nhân, 16.500 viên đạn AK-47, 4.600 viên đạn súng máy 12,7mm, 310 quả đạn súng B40 và B41, … phá hủy tổng cộng 283 hầm và công sự
Qua đến tháng 7, quân Bắc Việt chuyển dần trọng điểm tấn công vào căn cứ hỏa lực Ripcord và bắt đầu vây chặt căn cứ này. Ngày 1 tháng 7 năm 1970, sư đoàn 324 bắt đầu pháo kích vào căn cứ bằng súng cối 60mm, 82mm và súng không giật DKZ. Sau khi pháo kích, trung đoàn 803 / 324 bắt đầu tấn công vào tiểu đoàn 2/506 TQLC nhưng bị đẩy lùi
Trong những ngày tiếp theo, trận đánh cao điểm 935 ngày càng dữ dội khi căn cứ Ripcord liên tục bị pháo kích bằng súng cối 60mm, 82mm và súng cối hạng nặng 120mm . Ngày 18 tháng 7, một trực thăng CH-47 của tiểu đoàn trực thăng tấn công số 159 khi tiếp tế bị trúng đạn phòng không và rơi xuống trúng vào trận địa pháo của TQLC, phá hủy toàn bộ 6 khẩu pháo 105mm của pháo đội B/2/319 và 2.238 viên đạn, giết chết 4 binh sĩ thuộc tiểu đoàn 2/605. Cựu binh Danny Kirkham – phụ trách Truyền Tin kể lại :
“Trực thăng rơi xuống ngay hầm chứa đạn dược khiến nó nổ tung, cảm giác như cả ngọn đồi đều bị thổi bay lên. Chúng tôi phải di chuyển qua ngọn đồi kế bên cho đến khi ngọn đồi này được tu bổ lại và chúng tôi được tái tiếp tế”
Sau những cuộc hành quân liên tục trong suốt những tháng vừa qua, quân Mỹ đã dùng trực thăng để không vận tiểu đoàn 2/501 về căn cứ Camp Evans . Tiểu đoàn này sau được được xe đưa về Phú Bài. Căn cứ Ripcord chỉ còn duy nhất tiểu đoàn 2/506, các đơn vị pháo binh và các đơn vị truyền tin
Những ngày sau, quân Giải Phóng liên tục pháo kích kết hợp các cuộc tấn công trên bộ. Hỏa lực của không quân Mỹ và pháo binh đẩy lùi nhiều đợt tấn công của quân giải Phóng. 13h ngày 22 tháng 7, đại đội A/2/506 mở cuộc lùng sục chung quanh và đụng trận nặng. Đến 19h30, trận đánh mới kết thúc, lính Mỹ có 12 chết và quân Giải Phóng tử trận 61 người
Các cuộc giao tranh vẫn tiếp diễn, quân Giải Phóng liên tục pháo kích vào đồi 935 trong khi lúc này quân Mỹ không còn binh sĩ để tiếp viện. Ngoài ra , bộ tư lệnh Mỹ thấy rằng nếu vẫn cố giữ căn cứ Ripcord , trận đánh căn cứ hỏa lực Ripcord sẽ kéo dài, sẽ tổn thất thêm nhiều lính Mỹ. Cuối cùng Bộ Tư Lệnh Mỹ quyết định rút bỏ khỏi căn cứ Ripcord
Lúc 5h45 ngày 23 tháng 7, cuộc di tản các đơn vị pháo binh, thông tin, … bằng trực thăng bắt đầu và đều hoàn tất sau đó. Chỉ còn lại tiểu đoàn 2/506 chịu trách nhiệm cầm chân. Sáng 6h30, quân Giải Phóng mở cuộc tấn công mạnh, các thành phần còn lại của tiểu đoàn 2/506 chống trả ác liệt, trung tá Andre Lucas bị trúng đạn tử trận. Các máy bay ném bom Napalm chung quanh kết hợp pháo bắn để ngăn quân Giải Phóng tràn lên đồi. Đến 12h15, đại đội B/2/506 bắt đầu được triệt thoái bằng trực thăng. Đến 13h05, lần lượt đại đội A và đại đội D/2/506 cũng lần lượt được các trực thăng bốc khỏi căn cứ. Đến 14h15, cuộc triệt thoái hoàn tất mà không bị thiệt hại gì. Sau đó, máy bay B-52 của không quân Mỹ dội bom phá hủy toàn bộ căn cứ Ripcord
Trong trận đánh căn cứ Ripcord , tính từ khi quân Mỹ tái lập căn cứ Ripcord vào ngày 12 tháng 3 đến khi rút khỏi vào ngày 23 tháng 7, lính Mỹ có 138 người tử trận, 3 người bị mất tích. Chỉ riêng từ ngày 1 đến ngày 23 tháng 7 là thời điểm ác liệt nhất của trận đánh căn cứ hỏa lực Ripcord, lính Mỹ có 75 người tử trận trong đó có ngôi sao bóng chày James Robert Kalsu còn có tên là Bob Kalsu của đội bóng Buffalo Bills lúc đó đang mang quân hàm thiếu úy. Trong toàn trận đánh, có 5 người được tặng Huy Chương Thập Tự – The Distinguished Service Cross, 3 người được tặng Huân Chương Danh Dự – Medal of Honor
Trong trận đánh căn cứ Ripcord hay còn gọi là trận đánh đồi 935, sư đoàn 324 Bắc Việt bị tổn thất nặng và đến chiến dịch Xuân Hè 1972 hay còn gọi là Mùa Hè Đỏ Lửa năm 1972 sau đó cũng không kịp phục hồi để tham gia. Nhiều nhà quân sử cho rằng do trận đánh căn cứ Ricord và cuộc truy quét trong khu vực thung lũng A Sầu nên quân Giải Phóng bị tổn thất lớn các kho tàng, lương thực, vũ khí, … nên phải mất thời gian để bổ sung lại nên đến năm 1972 mới đủ sức mở chiến dịch Xuân Hè 1972
