Người Pháp trồng cây ở Sài Gòn xưa

Sài Gòn ngày nay vẫn còn tồn tại những hàng cây rất đẹp và rất mát mà theo một số nhà nghiên cứu rằng đã có cả trăm năm tuổi. Cho thấy người Pháp trồng cây ở Sài Gòn xưa một cách rất khoa học và cần thận

Người Pháp rất chú trọng trong việc trồng cây xanh đô thị. Họ trồng cây cối trên các đường phố theo hàng lối, loại cây rất quy củ, các vườn hoa cũng được trồng mới rất nhiều.Những hàng cây trên hè phố như thế này trên nhiều tuyến đường ở Sài Gòn xưa đã được người Pháp trồng cách đây hơn 100 năm. Những hàng cây này đã trải qua bao nhiêu mưa bão không hề đổ gãy, mà rễ nó cũng đâu có cày phá mặt đường hay vỉa hè như người ta thường hình dung?

Để giảm bớt cái nắng oi bức của Sài Gòn, người Pháp lên kế hoạch trồng cây xanh trên vỉa hè từ khi mới chiếm đóng thành phố vào những năm 1860. Theo ghi chép, những cây sao ở công viên 30 Tháng 4 (hay còn gọi là Hàn Thuyên) được trồng từ năm 1882. Hiện tại, đây có lẽ là một trong số những khu vực cây lâu năm nhất ở Sài Gòn. Cách đó không xa là đường Nguyễn Bỉnh Khiêm (trong ảnh), nơi có hàng cây sọ khỉ cao vút. Con đường đi qua nhiều điểm tham quan như Thảo Cầm Viên, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam.

Năm 1903, thành phố quy định cây xanh chỉ trồng trên các phố có vỉa hè rộng hơn 3 mét trở lên và phải tuân theo tiêu chí: có bóng mát, bảo đảm mỹ quan, không có nhựa và khí độc hại, không đổ trước các trận bão vừa phải… Phạt tiền người nào phá hoại cây trên phố và phải trồng lại đúng giống cây đó.

Me là một trong số những loại cây có mặt sớm nhất vào thời kỳ đầu Sài Gòn thuộc Pháp. Cây có tán lá dày hơn cây phượng. Cây không làm bật vỉa hè và có trái rụng làm dơ đường phố như cây bàng. Vì những ưu điểm hơn hai loại cây vừa nêu trên nên cây me được ưu tiên phát triển. Đường Nguyễn Du, đoạn gần bệnh viện Nhi Đồng với một bên là cây me, một bên là xà cừ. Mỗi lần đi trên đường Huyền Trân Công Chúa , nhiều người lại ngỡ ngàng đến ngây ngất ngắm hàng cây Dầu (có người gọi là cây Sao) đều tăm tắp, cao vun vút hàng mấy chục mét, toả bóng mát rộng khắp xung quanh.

Chợt nghĩ, sao người Pháp từ nơi xa lạ đến xứ này mà họ khôn ngoan thế, nhìn xa trông rộng, trồng những hàng cây không tính chuyện 10 năm mà lo tới 100 năm. Thế rồi sao ngày nay dân ta lại không tính chuyện trồng tiếp những hàng cây Dầu như người Pháp, mà cứ quanh quẩn trồng những hàng cây như phượng vĩ, mới được chừng 10 năm đã phải chặt trụi hết cành lá, sợ gãy đổ, nom rất thảm hại!? Liệu ta có trồng được những hàng cây nào để trăm năm sau con cháu mê ngắm ngất ngây không?