Trường Quốc Gia Nghĩa Tử trước năm 1975 là trường đào tạo văn hóa, kỹ thuật, … dành cho các em vị thành niên mà phụ huynh là quân nhân trong Quân lực Việt Nam Cộng hòa đã chết trận hoặc thương phế binh
Vào thời tổng thống Ngô Đình Diệm đã có ý giúp đỡ các cô nhi, con cái của tử sĩ và thương phế binh trong Quân lực Việt Nam Cộng hòa và cho đó là một trong những quốc sách với nhà nước nhận vai trò nuôi dạy các em cho đến tuổi 18. Năm 1962 Nha Xã hội đệ trình thông qua Bộ Quốc phòng để lập ra một tổ chức đảm nhiệm vai trò này, theo mẫu Office des Pupilles de la Nation của Pháp.
Năm 1963 chính phủ lập cơ sở đầu tiên mang tên Viện Quốc gia Nghĩa Tử đầu tiên ở Sài Gòn. Kinh phí xây dựng do sự đóng góp của các thành phần dân sự qua Ủy ban vận động xây cất Quốc gia Nghĩa tử trong đó kiến trúc sư Trương Đức Nguyên thiết kế và nhà thầu Trần Ngọc Trình đảm nhận mà không lấy thù lao. Công trình xây cất tiến hành đến Tháng Chín 1963 thì khánh thành Viện Quốc gia Nghĩa tử trên đường Võ Tánh gần Ngã tư Bảy Hiền, thuộc Tân Sơn Hòa, tỉnh Gia Định.
Trường Quốc Gia Nghĩa Tử nằm trên đường Võ Tánh nay là đường Hoàng Văn Thụ, đoạn đường từ ngã tư bảy hiền về phía Lăng Cha Cả, nếu đi hướng Nguyễn Văn Thoại thì bắt đầu từ Bảy Hiền chạy xuống trường đua Phú Thọ. Có thể nói là trường Quốc Gia Nghĩa Tử là trường học lớn nhất Sài Gòn lúc bấy giờ, trong khi nhiều trường khác còn chật hẹp, phương tiện học tập còn thiếu thốn thì trường này rất rộng, cơ sở vật chất đầy đủ, vừa dạy chữ vừa dạy nghề, các em học sinh nào có phụ huynh tử trận hoặc là thương phế binh đều được vào học miễn phí, bất kể giàu nghèo, …
Bác Sĩ Trương Khuê Quan được bổ nhiệm làm Viện trưởng Viện Giáo dục Quốc gia Nghĩa tử. Niên học đầu tiên (1963-1964) có khoảng 500 học sinh ghi danh theo học tại trường Quốc gia Nghĩa tử, thời gian đầu, Quốc gia Nghĩa tử áp dụng chương trình giáo dục phổ thông, đến năm 1966 xây thêm trường Kỹ thuật Quốc gia Nghĩa tử để khai giảng năm 1966-1967 với chủ ý đào tạo kỹ năng thực dụng, sang năm 1968 thì lại cải tiến, áp dụng chương trình giáo dục tổng hợp cho một trường.
Theo chương trình đó thì thay vì chia các lớp trung học thành Đệ nhất cấp và Đệ nhị cấp thì gom cả hai lại, ngoài ra thay vì chia thành bốn ban như các trường trung học khác, trường Quốc gia Nghĩa tử tổng hợp chia thành tám ban :
– Ban A: Khoa học (giống như bên trung học phổ thông)
– Ban B: Toán
Mô hình trường Quốc Gia Nghĩa Tử được nhân rộng cả nước và có tổng cộng là bảy cơ sở giáo dục (5 trường theo chương trình phổ thông, 1 trường kỹ thuật, 1 trường theo chương trình tổng hợp) với gần 400 giáo sư và tổng số trên 10.000 học sinh từ bậc tiểu học đến trung học.
Một số học sinh tốt nghiệp Tú Tài II với điểm ưu, bình, bình thứ được cơ quan USAID Mỹ tài trợ du học tại các trường Đại Học Mỹ hoặc được Đài Loan tài trợ sang du học . Hơn 90% học sinh sau khi hoàn tất học trình đã về nước phục vụ.
Từ năm 1963 đến năm 1967, Trường Quốc gia Nghĩa tử thuộc Quốc gia Nghĩa tử Cuộc, một bộ phận của Bộ Quốc phòng. Về sau trường được giao cho Bộ Cựu Chiến Binh tiếp quản nhưng chương trình giáo dục do Bộ Giáo Dục biên soạn và chứng nhận
Sau năm 1975, trường Quốc Gia Nghĩa Tử trở thành trường Cao Đẳng Lý Tự Trọng
