Trận Rạch Gầm – Xoài Mút của Nguyễn Huệ chỉ huy quân Tây Sơn diễn ra đêm 19 rạng sáng ngày 20 tháng 1 năm 1785 ở đoạn sông Rạch Gầm – Xoài Mút thuộc dinh Trấn Định, xứ Đàng Trong; về sau đổi thành tỉnh Mỹ Tho, nay thuộc tỉnh Tiền Giang
Tháng 2 năm 1783, Nguyễn Nhạc sai em là Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ mang quân tấn công phía Nam, chúa Nguyễn Ánh thua trận bỏ chạy, tướng của Nguyễn Ánh là Châu Văn Tiếp chạy qua Xiêm La cầu cứu . Lúc này Xiêm La đang thịnh vượng, vua Xiêm là Rama I muốn nhân lúc này mở rộng bờ cõi nên đồng ý cứu viện
Ngày 25 tháng 7 năm 1784, vua Xiêm phái cháu là Chiêu Tăng làm chủ tướng, Chiêu Sương là phó tướng mang 2 vạn quân và 300 chiến thuyền sang họp quân cùng Nguyễn Ánh. Ngoài ra còn có 1 cánh quân do Chiêu Thùy Biện từ Chân Lạp tiến sang yểm trợ
Sau nhiều trận giao tranh, quân Nguyễn Ánh bị tổn thất tướng Chu Văn Tiếp do bị giết chết. Tuy nhiên, liên quân Xiêm Nguyễn vẫn tiến đến được Bến Tre ngày nay. Cuối năm 1784, do tình hình nguy cấp, Nguyễn Nhạc phái Nguyễn Huệ làm thống lĩnh phía Nam. Quân Xiêm La cậy công nên khinh thường quân chúa Nguyễn và thường xuyên cướp bóc dân làng, nhân dân oán giận khắp nơi.
Ngày 18 tháng 1, quân Xiêm La bắt đầu tiến quân theo hướng sông Tiền, trên bờ có đạo quân của Lục Cổn theo yểm trợ. Trận Rạch Gầm – Xoài Mút diễn ra đêm 19 rạng sáng ngày 20 tháng 1 khi thủy quân Xiêm La lọt vào vòng phục kích của quân Tây Sơn ở đoạn sông Rạch Gầm – Xoài Mút dài khoảng 12km, quân Tây Sơn từ trong các lùm cây, cù lao, .. dọc bờ cù lao Thới Sơn, bãi Tôn, cồn Bà Kiểu, Rừng Dừa, … cho thuyền ra tấn công kết hợp đại bác bắn vang trời. Các chiến thuyền của Xiêm La rối loạn, dồn lại không tiến thoái được bị cháy và phá hủy rất nhiều
Kết quả trận Rạch Gầm Xoài Mút là 300 chiến thuyền cùng 2 vạn binh bị quân Tây Sơn phá tan. Chiêu Tăng cùng Chiêu Sương dẫn được vài nghìn binh trốn thoát. Nguyễn Ánh cùng đoàn tùy tùng vội vã rút chạy theo sông Trà Luật ra sông Tiền rồi tìm đường sang Trấn Giang thuộc Cần Thơ.
