Hán Cao Tổ Lưu Bang với dàn tướng hùng mạnh Phàn Khoái, Quán Anh, … đã bị quân Hung Nô của Thiền Vu Mặc Đốn bao vây tại núi Bạch Đăng và chút nữa thiệt mạng nếu không nhờ mưu kế của mưu sĩ Trần Bình
Hung Nô là tên gọi chung của đế chế được hình thành bởi các tộc người du mục phía bắc lãnh thổ Trung Hoa. Vào thời nhà Hàn, chức vụ cao nhất của Hung Nô giống như vua được gọi là Thiền Vu. Khi đó Thiền Vu Mặc Đốn đã thống nhất khu vục phía bắc và muốn đánh xuống phía Nam
Vào thời điểm này, nhà Hán mới thành lập ở vùng Trung Nguyên. Nắm được mối nguy tiềm tàng của người Hung Nô, Lưu Bang đã cử tướng Hàn Vương Tín (tránh nhầm lẫn với danh tướng Hàn Tín) đóng quân ở Mã Ấp để tăng cường phòng thủ vùng biên giới phía bắc.
Năm 201 trước CN, Mặc Đốn xua quân vây đánh dữ dội Mã Ấp. Hàn Vương Tín chống không lại, phải đầu hàng Hung Nô. Thừa thắng, Mặc Đốn tiếp tục tiến quân xuống phía Nam và bao vây Thái Nguyên (nay thuộc tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc).
Hán Cao tổ Lưu Bang muốn diệt trừ hậu hoạn Hung Nô nên huy động hơn 30 vạn quân cùng nhiều dũng tướng, thân chinh cầm quân tiến đánh Hung Nô. Hai bên đụng trận tại Phổ Dương , do sĩ khí đang hăng lại do được ngự giá thân chinh nên quân Hán dễ dàng đánh bại Mặc Đốn và khiến Hung Nô phải lui về biên giới
Quả nhiên, Lưu Bang vì chủ quan nên quyết định tiến quân thần tốc xuống Bình Thành, bỏ mặc sự can ngăn của tướng Lưu Kính. Kỵ binh của quân Hán tiến nhanh đến mức bỏ xa đạo quân bộ binh vẫn còn ì ạch hành quân ở dưới Phổ Dương.
Nhận thấy đối phương đã mắc mưu, quân Hung Nô nhân cơ hội đạo quân của Lưu Bang đang lẻ loi chờ viện binh phía sau nên tập trung kỵ binh tinh nhuệ, tấn công ào ạt vào tiền quân Lưu Bang. Quân Hán do nhiều ngày đuổi theo Hung Nô nên người ngựa mõi mệt, binh sĩ lại không quen thời tiết nên bệnh tật rất nhiều do đó nhanh chóng bị đánh bại. Lưu Bang dẫn quân chạy mên núi Bạch Đăng. Quân Mặc Đốn vây chặt bên dưới. Quân Hán bị vây nhiều ngày nên binh sĩ đói khát, nguy cơ phải đầu hàng
Lúc này, mưu sĩ Trần Bình của Lưu Bang biết được vợ Mặc Đốn rất ghen, nên cải trang làm người Hung Nô, bí mật đem vàng bạc, lụa là đến đút lót cho người vợ của Mặc Đốn, nói cho cô này biết nếu Mặc Đốn bắt được Lưu Bang, nhà Hán sẽ cống nạp nhiều gái đẹp, chi bằng để Lưu Bang trở về, hai nước hòa thuận, Lưu Bang sẽ hậu tạ nhiều vàng bạc châu báu. Vợ Mặc Đại nghe lời nên khuyên nhủ Mặc Đốn lui binh và dàn xếp việc giảng hòa.
Nhờ mưu kế Trần Bình, Lưu Bang thoát nạn, nhà Hán sau đó khiếp sợ Hung Nô nên thường xuyên cống nạp vàng bạc châu báu để yên ổn nơi biên giới. Mặc Đốn thấy lúc này nhà Hán cũng đang thịnh nên không dám tấn công, chỉ thường quấy nhiễu nơi biên cương
Mặc Đốn đã tạo ra thời hoàng kim của Đế quốc Hung Nô trong ngót nghét tầm 100 năm, mà ít vị thiền vu nào khác có thể đạt được. Sau khi ông qua đời vào năm 174 trước CN, Đế quốc Hung Nô dần dần mất đi vị thế cực thịnh của mình, trước khi bị nhà Hán lấn lướt và đồng hóa không lâu sau đó.
