Chiến tranh biên giới Việt Trung 1979 và sai lầm chiến thuật của Trung Quốc
Trong chiến tranh biên giới Việt Trung 1979, Bắc Kinh đã hoàn toàn thất bại và họ đã thừa nhận sai lầm chiến thuật trong cuộc chiến Việt Nam Trung Quốc
Chiến tranh biên giới 1979 hay chiến tranh biên giới Việt Trung năm 1979 chính thức nổ ra vào ngày 17 tháng 2 năm 1979 khi Trung Quốc đưa quân tấn công vào Việt Nam dọc theo đường biên giới dài 1.200 băng qua 6 tỉnh phía Bắc. Tuy nhiên, trước đó, phía Trung Quốc cũng thường xuyên tạo nhiều tình huống xâm lấn và hai phía cũng đã nhiều lần nổ súng cảnh cáo lẫn nhau.
Ngày 9 tháng 2 năm 1979, phía Việt Nam đã chính thức công bố “Bị Vong Lục” về tình hình căng thẳng tại biên giới Việt Trung, phía Việt Nam cũng tố cáo nhiều hoạt động quân sự Trung Quốc đang diễn ra nơi đây cũng như Trung Quốc đang tập trung lượng lớn quân sĩ, xe tăng, pháo binh, … cũng như đưa nhiều máy bay chiến đấu, máy bay ném bom,… đến các phi trường phía Nam nhằm chuẩn bị cuộc tấn công vào Việt Nam
Bản tin Quân đội ngày 17 tháng 2 năm 1979 đã đưa :
“Rạng sáng ngày 17.2.1979, nhà cầm quyền Trung Quốc huy động lực lượng lớn quân đội gồm bộ binh, pháo binh, thiết giáp mở cuộc tiến công xâm lược lãnh thổ nước ta trên toàn tuyến biên giới từ Phong Thổ, Lai Châu đến thị xã Móng Cái, thuộc tỉnh Quảng Ninh. Cuộc chiến đấu chống quân Trung Quốc xâm lược ở biên giới phía Bắc của Tổ quốc đã bắt đầu”
Theo đánh giá của giới quân sự, trong cuộc chiến biên giới Việt Trung, phía Trung Quốc đã huy động đến 600.000 binh sĩ cùng khoảng 800 xe tăng và xe bọc thép cùng hàng trăm khẩu pháo, cối, … dưới sự yểm trợ của khoảng 600 máy bay các loại để tấn công Việt Nam. Tuy nhiên, quân đội Việt Nam đã chiến đấu anh dũng, đánh bại nhiều cuộc tấn công của quân Trung Quốc, giữ vững vùng biên giới phía Bắc.
Ngày 5 tháng 3 năm 1979, Trung Quốc đột nhiên tuyên bố “hoàn thành mục tiêu đã đề ra” và rút quân về nước, nhưng vẫn giữ quân đội ở lại để kiểm soát nhiều khu vực dọc theo biên giới đã chiếm đóng trong cuộc chiến.
Sai lầm trong chiến thuật của Trung Quốc
Sau chiến tranh biên giới Việt Trung 1979, giới quân sự Trung Quốc đã thẳng thắn nhìn nhận về sai lầm chiến thuật trong cuộc chiến Việt Nam Trung Quốc và từ đó rút ra nhiều bài học cho cuộc chiến biên giới Việt Trung 1984 sau này. Ngoài ra, nhiều nhà chuyên môn, phân tích quân sự quốc tế cũng đúc kết nhiều vấn đề về sự thất bại của Trung Quốc trong chiến tranh Việt Nam Trung Quốc năm 1979
Nhà bình luận nổi tiếng Nayan Chanda – biên tập viên của Tuần báo Asian Wall Street Journal và thành viên cao cấp của Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế ở Washington cho biết, trong chiến tranh biên giới Việt Trung năm 1979, quân đội Trung Quốc vẫn sử dụng phương thức tấn công cổ điển từ thời phong kiến nên thất bại là điều hoàn toàn không có gì ngạc nhiên.
Cũng theo Chanda, Trung Quốc áp dụng chiến thuật như trận Triều Tiên, huy động đợt tấn công đầu với 85.000 binh sĩ, ào ạt tấn công 26 cứ điểm ở biên giới, các đợt tấn công liên tục không ngừng nhằm cố gắng đánh bật quân đội Việt Nam ra khỏi các cao điểm, cứ điểm đã làm quân Trung Quốc tổn thất nặng trước hỏa lực phòng thủ của đối phương
Trong quyển sách “Những bài học lịch sử: Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc kỷ niệm 75 năm”, các giáo viên, và học viên Trường Quân chính Quân khu Quảng Châu đã được lệnh tham gia các quân đoàn thuộc tỉnh Quảng Tây do Hứa Thế Hữu – Tư lệnh Đại quân khu Quảng Châu chỉ huy nhằm mục đích thực chiến để có kinh nghiệm về sau. Nhóm này được biên chế trong Quân đoàn 41 và 42 ở mặt trận Cao Bằng và trong Quân đoàn 43 và 55 ở mặt trận Lạng Sơn. Cũng từ kinh nghiệm thực chiến này, nhóm này đã trở thành lực lượng cốt lõi trong trận chiến biên giới Việt Trung 1984. Một trong những sĩ quan trường Quảng Châu sau đó thừa nhận :
“Các pháo thủ Trung Quốc không biết cách đo xa và tính toán dữ liệu khai hỏa. Hệ quả là, pháo binh chúng ta không thể yểm trợ gián tiếp một cách hiệu quả mà chỉ chỉ giới hạn ở những vụ tập kích ồ ạt quy mô lớn vào các cấu trúc địa hình rộng lớn hoặc bắn không chính xác vào các mục tiêu nhỏ hơn nên rất lãng phí đạn dược. Rõ ràng là chứng ta chưa có một quy trình chỉ huy chiến đấu. Thự tế là không hơn pháo binh thời Napoleon hay thời kỳ đầu của cuộc nội chiến nước Mỹ”
Chiến thuật này sau đó được Bắc Kinh thẳng thắn thừa nhận là sai lầm nghiêm trọng
Sai lầm trong đánh giá sức mạnh quân đội Việt Nam
Bên cạnh sai lầm chiến thuật, giới quân sự Trung Quốc cũng thừa nhận sự yếu kém của quân đội Việt Nam và sai lầm trong việc đánh giá sức mạnh quân đội Việt Nam
Một sĩ quan Trung Quốc cho biết :
“Chúng ta đã áp dụng chiến thuật tấn công trên bộ kém cõi, sơ đẳng và Việt Nam đã thành công với chiến thuật đơn giản là đào chiến hào, các hầm trú ẩn và cài mìn phòng thủ. Trong khi đó, nhiều đơn vị Trung Quốc lại không được đào tạo công tác cách thức phát hiện và gỡ mìn”
Trong bảng báo cáo từ trường quân chính Quân khu Quảng Châu, sĩ quan dẫn đường là Lưu Thành Cơ đã ghi nhận :
“Quân đội Trung Quốc không lường được sự hiệu quả của các chiến hào Việt Nam, có tình trạng là cả một trung đoàn Trung Quốc không thể thực hiện được nhiệm vụ vì các chỉ huy đơn vị có kiến thức nghèo nàn về địa hình, địa mạo cũng như khả năng đọc bản đồ yếu kém.”
Học giả Trương Tiểu Minh cho biết, Trung Quốc dựa vào các bản đồ đã cũ và lỗi thời, họ cũng đánh giá thấp quân đội Việt Nam và cho rằng lực lượng dân quân Việt Nam có khả năng chiến đấu kém cõi. Tin tức tình báo, lực lượng trinh sát Trung Quốc cũng quá thiếu thốn, hạn chế nên gần như chẳng biết được gì về tình hình đối phương :
“Một trong những sai lầm lớn của quân Trung Quốc là đánh giá sai về lực lượng dân quân đông đảo khi dự đoán về sức mạnh quân sự Việt Nam. Dân quân Việt Nam đã thể hiện sức đề kháng không hề nao núng và thực hiện các cuộc tấn công bất ngờ cản đường quân xâm lược”
Xem tiếp :
Chiến tranh biên giới Việt Trung 1979 và sai lầm chiến thuật của Trung Quốc – P2
